MFA’s in Tynaarlo: de visie van de PvdA

OPEN BRIEF:
MFA’s in Tynaarlo: de visie van de PvdA
Gedachtegoed behouden, maatwerk per kern

Geacht college,
Op 24 maart j.l heeft u ons inzicht gegeven in de stand van zaken rond het Integraal Accommodatiebeleid in de gemeente Tynaarlo. Met daarbij de uitnodiging aan de fracties om hun ideeën en suggesties voor 7 april kenbaar te maken. Wij hebben de rapportage ‘Inventarisatie Integraal Accommodatiebeleid’ besproken in onze fractie en komen tot de volgende, puntsgewijze visie:

1 Afstand nemen van beeldvorming
Wij vragen het college publiekelijk afstand te nemen van de negatieve beeldvorming in de media over het accommodatiebeleid en de suggestie die in de media wordt gewekt dat vorige colleges en raden er een potje van hebben gemaakt. Het is in deze paasdagen natuurlijk verleidelijk om over boete en schuld te spreken, maar wij vinden dat, net als het college, weinig constructief. Het doet geen goed aan het beeld van de politiek en – belangrijker nog – zorgt voor onnodige onrust in onze gemeente: bij ouders, bij schoolbesturen en bij andere maatschappelijke organisaties.
Wat de fractie van de PvdA betreft heeft het college van B&W geen ‘streep gezet door het accommodatiebeleid’, zoals in sommige media te lezen was. Ook staan wij niet achter koppen als ‘Tynaarlo hield scholen 12 jaar voor de gek’. Staatsrechtelijk is het zo dat ieder nieuw college integraal verantwoordelijk is voor het alle beleid van alle voorgaande colleges. Zij bouwt voort op het werk – ‘de schouders’ –van haar voorgangers. Vorige colleges hebben, met instemming van de raad, een koers ingezet om scholen en andere belangrijke voorzieningen in onze kernen zo goed mogelijk te huisvesten. Met die ambitie was en is niets mis; het gedachtegoed achter het accommodatiebeleid staat onverkort overeind. Wel is het zo dat tijden veranderd zijn – zeker na 2008 – en dat we goed moeten kijken hoe deze ambitie ook in de nieuwe realiteit gerealiseerd kan worden. Leren uit het verleden is daarbij prima, maar laten we niet verzanden in welles/nietes-discussies. Daar is dit onderwerp echt te belangrijk voor.

2 Van de analyse naar het perspectief
De voorliggende ‘Inventarisatie Integraal Accommodatiebeleid’ doet waar hij voor bedoeld is: de huidige financiële situatie in beeld brengen rond dit dossier. Doordat het accent hierbij op risicobeheersing en financiële doorrekeningen ligt, ontstaat naar de mening van de PvdA eerder een pessimistisch dan een optimistisch beeld. Daarbij worden naar ons idee ook sommige posten (veel) te hoog geschat. Een voorbeeld: de renovaties van de drie dorpshuizen in Zuidlaren, Eelde en Vries die elk 700.000 euro zou kosten. Dat moet goedkoper en met meer zelfwerkzaamheid gerealiseerd kunnen worden.
Uiteraard moet er zorgvuldig met gemeenschapsgeld worden omgegaan, maar wij missen een financieel perspectief. Wat zou het voor de begroting betekenen als het beleid toch onverkort wordt doorgezet i.c. waar is het benodigde geld nog te halen?
Waar het met het accommodatiebeleid naar toe moet, gegeven de huidige en toekomstige maatschappelijke ontwikkelingen, daar zullen we de discussie nu over starten.

3 Maatwerk per kern, ruimte voor nieuwe combinaties
De fractie van de PvdA wil de komende maanden benutten om in beeld te brengen waar de kernen in onze gemeente behoefte aan hebben. Daar begint wat ons betreft de werkelijke herijking van het accommodatiebeleid. Als we iets van kritiek op het MFA-beleid uit 2003 mogen hebben, dan is dat het in het gemeentehuis bedacht is. Dat is niet meer van deze tijd. Uit gesprekken in Yde en Zeijen is ons gebleken dat eindgebruikers maar beperkt invloed hebben kunnen uitoefenen op het ontwerp en de exploitatie van de accommodaties. Dat was een bewuste keus van het college en de raad, maar dat moet veranderen. Per kern moet duidelijkheid ontstaan over:
– waar de komende jaren behoefte aan bestaat in termen van maatschappelijke functies;
– welke bestaande gebouwen hiervoor mogelijk gebruikt kunnen worden (ook al zijn ze niet in eigendom bij de gemeente, bijvoorbeeld Groene Kruis-gebouwen of leegkomend zorgvastgoed);
– welke belangen er ‘gekoppeld’ kunnen worden. Denk bijvoorbeeld aan woningbouw voor starters en senioren. Door deze te verbinden met het MFA-concept, wordt de haalbaarheid verbeterd.
Voorop staat onze notie dat het MFA-concept – een verbinding van functies die bijdraagt aan de leefbaarheid – nog even waardevol is als 12 jaar geleden. Realisatie hoeft echter niet per se in de vorm van geconcentreerde nieuwbouw plaats te vinden.
De PvdA heeft in haar verkiezingsprogramma aangegeven dat er per kern minimaal één ontmoetingsfunctie aanwezig moet zijn. Dat kan de school zijn, maar uit onderzoek blijkt dat het dorpshuis in dit verband nog veel belangrijker is. Met deze functie als basis kan per kern gekeken worden aan welke functies nog meer behoefte bestaat.

4 Leveren wat is afgesproken, creativiteit en flexibiliteit in uitvoering
De planontwikkeling voor een aantal MFA’s is in een min of meer vergevorderd stadium. Deze kunnen niet zonder financiële aderlating tot stilstand worden gebracht. Wel moet scherp worden gekeken welke toezeggingen precies zijn gedaan en in hoeverre deze nog realistisch zijn, bijvoorbeeld rekening houdend met veranderende leerlingaantallen. Om een voorbeeld te noemen: waarom in Eelde drie grote scholen bouwen, terwijl op termijn er wellicht nog maar twee noodzakelijk zijn. En moet hier een dure sportvoorziening worden gerealiseerd, terwijl de bestaande sporthal ook prima gerenoveerd kan worden. In goed overleg met de scholen moet gekeken worden of het ook slimmer, compacter en meer flexibel kan – en met de inzet van bestaande gebouwen.
Wanneer de schoolbesturen hier niet voor voelen, hebben zij recht op de rijks-huisvestingsgelden die hen rechtens toekomen. Zij kunnen dan proberen zelf de benodigde huisvesting te realiseren. Wij vertrouwen er echter op dat we in goed overleg tot een nieuw investeringsprogramma kunnen komen.
Ook voor de lopende verplichtingen geldt: hoe kan hier (in financieel opzicht) creatiever mee worden omgegaan. Het aantrekken van financiering is op dit moment met de zeer lage rente geen probleem. Het gaat er vooral om dat de exploitatielasten op de lange termijn draaglijk blijven. Ook zijn er nog steeds kansen om bijvoorbeeld provinciaal stimuleringsgelden binnen te halen. Wij verwachten van het college creatieve en doortastende oplossingen op dit vlak.
We hopen de discussie over het Integraal Accommodatiebeleid hiermee op een constructieve wijze vooruit te helpen. De huisvesting van maatschappelijke functies kan een belangrijke meerwaarde hebben: niet alleen voor de functies zelf (zoals het onderwijs), maar ook de leefbaarheid in onze kernen. Naar ons idee moeten college en raad gezamenlijk tot een krachtige visie op dit punt komen, gevoed door een open dialoog met de inwoners van Tynaarlo en de maatschappelijke organisaties die hierbij betrokken zijn. Graag gaan we de komende tijd dat gesprek aan. Een opmerking over de planning tot slot: mocht blijken dat we meer tijd nodig hebben, dan is de deadline van 1 juli voor de PvdA niet heilig. Het proces met de kernen en de maatschappelijke organisaties moet zorgvuldig worden doorlopen; de planning van het college is daarvan een afgeleide.
Met vriendelijke groet,
Koos Dijkstra
Fractievoorzitter PvdA Tynaarlo