De aanhouder wint: Bert Pathuis over het Huis te Zeijen

De aanhouder wint: Bert Pathuis over het Huis te Zeijen

In december is het zover, dan wordt het Huis te Zeijen opgeleverd. 16 oudere huishoudens gaan dan samen wonen rond het erf, aan de rand van het dorp Zeijen. Bert Pathuis ontwikkelde dit vernieuwende plan met zijn vrouw Marja. Tijd voor een terugblik.

Het is bijna 10 jaar geleden: de eerste avond in oktober 2014 voor belangstellenden, om te onderzoeken of er mensen geïnteresseerd zouden zijn om aan de rand van Zeijen te komen wonen. Een kleine honderd aanwezigen meldden zich in het plaatselijke café Hingstman. Het gaf Bert en Marja het gevoel dat er vraag was naar hun concept. ‘Ik had ons idee daarvoor al met PvdA-wethouder Henk Berends besproken, hij wilde het steunen. En met ambtenaar Henri Vos kon ik heel goed overweg, hij werd echt een ambassadeur van ons plan.’

Meer dan stenen

Met en voor de belangstellenden organiseerde Bert een workshop, om een ‘programma voor de woonwensen’ op te stellen. ‘Wij vonden het belangrijk dat de aspirant-bewoners zélf hun wensen konden aangeven. Over de woning maar zeker ook over de omgeving eromheen en het samen leven en wonen met anderen. Het ging dus ook gelijk over de “software” van het concept en niet alleen over de stenen.’ Toen het programma af was, speelden Bert en Marja het door aan architect Jan Willem de Reus van bureau Kr8. ‘De verbinding van allerlei functies stond centraal: wonen, welzijn, zorg en toerisme.’ Naast de 16 woningen maken namelijk ook 8 Bed&Breakfast-kamers deel uit van het project.

Toestemming provincie

In de oude boerderij zijn straks de collectieve voorzieningen te vinden, waar niet alleen de bewoners van Huis te Zeijen gebruik van kunnen maken maar ook bewoners uit het dorp. Ontmoeting en verbinding zijn de sleutelbegrippen. Met de gemeente aan zijn zijde, toog Bert richting de provincie Drenthe. Aangezien de locatie net in het buitengebied lag, moest deze toestemming geven voor de wijziging van het bestemmingsplan. ‘Gedeputeerden Tjisse Stelpstra en later Hans Kuipers waren enthousiast. Formeel zouden we hier niet mogen bouwen maar doordat er een ‘pilot’ van is gemaakt – een experimentele aanpak – kon het wel doorgaan.’

Innovatief concept

Bert probeerde ook nog een woningcorporatie aan boord te halen: ‘Dat leek ons het mooist, een mix van huur en koop. Maar Woonborg wilde niet, zij bouwen alleen in de grote kernen. Een gemiste kans om bij te dragen aan de leefbaarheid in de kleinere kernen.’ De grootste hobbel bestond echter uit de gang naar de Raad van State – tot twee keer toe. Er was bezwaar gemaakt tegen het project door de buren. ‘En dat terwijl we heel nadrukkelijk de omgeving erbij betrokken hadden.’ De Raad oordeelde dat het plan beter onderbouwd moest worden, ook al zag de rechter wel in dat het hier om een innovatief concept ging. ‘We moesten op een aantal punten het plan beter beargumenteren. Een deel daarvan hadden we zelf beter moeten doen, een deel had de gemeente beter moeten verwoorden.’

Bijzonder was wel dat de rechter tips mee gaf hoe dit het beste kon worden aangepakt: ‘Blijkbaar zag hij wel in dat we hier met iets bijzonders bezig waren.’

Veel belangstelling

En dat was helaas niet bij iedereen het geval, zo kijkt Bert nu terug. ‘Wij hebben bewust óver het hek gekeken bij dit project. Maar anderen bleven vooral tégen het hek aankijken. Ook bij de gemeente heb ik dat wel gemerkt. Men vond het een mooi idee maar kwam vervolgens niet uit de eigen koker om het mee haalbaar te maken. In die zin zijn wonen, welzijn, zorg en toerisme sterk van elkaar gescheiden binnen het gemeentehuis.’

Maar eind goed al goed: er bleek veel belangstelling voor de woningen. De kopers komen uit de buurt maar ook van veel verder weg. ‘Bijvoorbeeld een mevrouw uit Schiedam die lang voor haar vader had gezorgd en zei: dat wil ik niet voor mezelf. Hier treft ze een woning waarbij ze naar believen thuiszorg kan krijgen. Levensloopbestendig wonen dus.’ In de oude boerderij is nu al het kantoor van Thuiszorg-organisatie Beter Thuis Wonen gevestigd. ‘Zij gaan onze bewoners ondersteunen maar zijn ondertussen ook al  in het dorp Zeijen aan de slag.’

Dorp erbij

Inmiddels is ook de Vereniging van Eigenaren in oprichting, die zich met drie hoofdonderwerpen gaat bezighouden: het wonen met elkaar, het groen en de woonomgeving en het collectieve energieconcept. ‘De bewoners gaan daarmee aan de slag maar ik heb ook tegen het bestuur gezegd: betrek ook het dorp Zeijen hierbij! Als er bijvoorbeeld plannen zijn voor een collectieve moestuin, wellicht willen dorpsbewoners daar ook wel in meedoen. Huis te Zeijen sluit zich niet af naar de omgeving maar zoekt juist de contacten op.’